ในบอร์ดอภิธรรมแห่งหนึ่ง มีคนถามขึ้นว่า "อกุศลจิตทำไมเมื่อให้ผลเป็นอกุศลวิบากจึงไม่มีเหตุประกอบ?"
ความจริงแล้ว คำถามผิดมาตั้งแต่ต้น และนักอภิธรรมก็มักจะเข้าใจคำถามแบบนี้ผิดกันทุกคน. ไปทบทวนปัฏฐานกันมาให้ดีว่า "อกุศลจิต ที่ไหนให้ผลเป็น อกุศลวิบาก โดยนานักขณิกกัมมปัจจัย?"
พระอาจารย์สุมนต์เคยสอนไหมว่า "โลภเจตสิก เป็นนานักขณิกกัมมปัจจัย แก่อเหตุกกุสลวิบาก?" ผมว่าไม่มีนะ, มันเป็นได้แค่ปกตูปนิสสยปัจจัยธรรมดาหรือเปล่า ไปลองทบทวนกันดู. #คำตอบมันอยู่ในตำรา ครับ.
อาจารย์ทั้งหลาย จงอย่าคิดคำตอบเอาเอง และอย่าหาแต่ในปริจเฉทที่ 1,2,6 เพราะคำถามพวกนี้ คำตอบหลายๆ ข้อ อยุ่ในปัฏฐาน ครับ.
อาจารย์ทั้งหลาย เวลาท่านพิจารณาคำถาม ท่านต้องวิเคราะห์องค์ธรรม แล้วหาปัจจัยปัจจยุปบัน รวมถึงบาลีของปัจจัยปัจจยุปบันนั้นๆ ด้วย. ไม่เช่นนั้น ท่านก็จะตอบคำถามกันสะเปะสะปะ องค์ธรรมไม่ตรงกับพระบาลี พอไปเปิดพระไตรปิฎก อรรถกถาฏีกา ก็มองไม่เห็นคำตอบ ต้องคิดคำตอบเอง ซึ่งหลายๆครั้งตอบไม่เป็นประโยชน์แก่นักศึกษาเลย.
สำคัญมาก คือ คุณเป็นผู้รู้ คุณจบหลักสูตรอภิธรรม คุณต้องทบทวนกับความรู้ทุกอย่างที่มี ไม่ใช่เอะอะก็ค้นแต่ 1,2,6 ทิ้งปัฏฐานหมด.
อีกอย่าง คือ คุณเป็นครู เวลาฟังลูกศิษย์ คุณอย่าไปเชื่อตามคำถามเค้าหมด เค้าไม่รู้จึงมาเรียนกับคุณ คุณจะไปทำเหมือนว่าเค้ารู้ดีถามดีอย่างเดียวไม่ได้, บางทีเค้าถามผิดๆ ถูกๆ คุณก็ต้องรู้จักเฉลียวใจ แยกผิดแยกถูกให้ได้ครบถ้วน แล้วพิจารณาคำตอบที่เหมาะสมตามพระบาลี, ไม่ใช่อยากจะตอบอะไรก็ตอบ ใช้ไม่ได้. เพราะถ้าทำอย่างนั้น คุณจะพาลูกศิษย์งุนงงไขว้เขว่ ไม่เป็นผลดีต่อการศึกษาในอนาคตแน่นอน ครับ.
ลิงก์ข้างล่างนี้คือคำตอบอย่างละเอียด.
อย่าคิดว่าตอบเยิ่นเย้อ, ที่ตอบยาวเพราะต้องการเคลียให้กระจ่าง. ส่วนที่บางคนฟังดูไม่กระจ่างเพราะศัพท์มันมาก ยากแก่การประมวลของคนที่ไม่เป็นบาลี, ไม่ใช่ผมตอบมั่วแต่อย่างได เพราะคำตอบสามารถสาวหาปัจจัยได้หมดตามหลักอภิธรรม ครับ (ถ้าตอบมั่ว ปัจจัยปัจจยุบบันหลักฐานและภาษาต้องไม่สอดคล้องกัน).
แต่ถ้าตอบสั้น ก็อาจเกิดช่องโหว่ เข้าใจผิดได้ ครับ.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น
รับตอบปัญหาธรรมะ ตามพระไตรปิฏก อรรถกถา ฏีกา
ท่านสอบถาม/แสดงความคิดเห็น/บอกข้อบกพร่องของบทความได้ที่ facebook: ตอบปัญหาธรรมะลึกซึ้ง หรือ ช่องตอบกลับข้างล่างนี้.