การไม่ทำร้ายผู้อื่น ต้องเริ่มที่เห็นผลดี ผลเสียทุกแง่มุมในภาพรวม อย่าจดจ้องแค่อันใดอันหนึ่ง

การไม่ทำร้ายผู้อื่น ต้องเริ่มที่ การห้ามแม้แต่คิดร้าย ครับ, ซึ่งต้องเริ่มที่การใช้วิธีฝึกตนเองให้ปกติเป็นคนเห็นภาพรวมของผลเสียในการมุ่งร้าย, และเห็นผลดีในการไม่มุ่งร้าย. 

การที่คนอื่นไม่เห็นเวลาที่เราทำร้ายผู้อื่น, หรือการได้ไปสวรรค์  เป็นแค่ผลพลอยได้, ไม่ใช่วิธีการหลักในการงดเว้นทำร้าย, ใช้มาขัดเกลากิเลสได้ ในจังหว่ะหนึ่งๆ ที่สมควรเท่านั้น. 

เพราะถ้าคิดกลัวคนเห็นอย่างเดียว เวลาไม่มีใครเห็น ก็จะมีข้ออ้างกะตัวเองว่า "ไม่มีใครเห็น ไม่เป็นไร, จะทิ้งขยะในที่สาธารณะก็ทิ้งได้". เช่นนี้ ตบะที่บำเพ็ญมา ก็จะถูกกิเลส ทำลายไปนะครับ. หรือ ถ้าหวังสวรรค์อย่างเดียว ก็จะลืมเลือนเป้าหมายคือพระนิพพานไป พลาดจากบรมสุขไป เป็นต้น นี้คือตัวอย่างผลเสียของการมุ่งแต่แง่ดีแง่เสียอันหนึ่งๆ มาขัดเกลากิเลส ครับ.

ฉะนั้น ในพระไตรปิฎก แม้จะแสดงวิธีไว้มากมาย ในการห้ามกิเลส, แต่ในอรรถกถา ท่านก็จะโฟกัสไปที่ การเห็นผลเสีย และผลดี ในภาพรวม เป็นหลัก ครับ. ไม่ใช่โฟกัสไปที่ผลเสีย หรือ ผลดี แค่เฉพาะอย่างใดอย่างหนึ่ง, อันนั้น จะทำให้เกิดอคติ จากกิเลสตัวอื่นมาแทนได้.