วันอาทิตย์ที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2559

สุตมยปัญญา, จินตามยปัญญาเอง, จินตามยปัญญาที่เกิดจากสุตมยปัญญา, ภาวนามยปัญญา (จากเนตติปกรณ์)

ในเนตติปกรณ์ เทสนาหารปฏินิทเทส ท่านแสดงปัญญาหมวด 3 ไว้ 2 นัยยะ ซึ่งมีความสัมพันธ์กันดังนี้:
  1. สุตมยปัญญา
  2. จินตามยปัญญา
    1. จินตามยปัญญาเกิดจากสุตมยปัญญา (พลววิปัสสนาของพระสาวก)
    2. จินตามยปัญญาเกิดเองไม่ต้องฟังใครก่อนเลย (พลววิปัสสนาญาณของพระโพธิสัตว์, พระปัจเจก, อนึ่ง นัยยะนี้ เป็นนัยยะเดียวกับในวิภังคปกรณ์)
  3. ภาวนามยปัญญา
    1. บุพพภาคภาวนามยปัญญา คือ สุตมยปัญญา จินตามยปัญญา ที่เกิดบ่อยๆ นั่นเอง ชื่อว่า ภาวนา (ภาวนา คือ ทำให้เกิดบ่อยๆ ทำให้ตั้งมั่น ทำให้มากๆ ทำให้เป็นเหตุ สั่งสม ให้เป็นอาวัชชนวสี). ตามในปฏิสัมภิทามรรค ที่กล่าวว่า ญาตัฏเฐนะ ญาณัง (ปัญญา ชื่อว่า ญาณ เพราะว่ารู้จนชำนาญ คือ รู้ดี).
    2. มัคคภาวนามยปัญญา (นัยยะเดียวกับวิภังคปกรณ์)

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

รับตอบปัญหาธรรมะ ตามพระไตรปิฏก อรรถกถา ฏีกา
ท่านสอบถาม/แสดงความคิดเห็น/บอกข้อบกพร่องของบทความได้ที่ facebook: ตอบปัญหาธรรมะลึกซึ้ง หรือ ช่องตอบกลับข้างล่างนี้.