วันพุธที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2559

จักขุวิญญาณวิบาก มีเจตสิกเกิดร่วมแค่ 7 ดวง เพราะถูกรูป กรรม และ"กัมมชจักขุนทรีย์" บังคับให้เกิด ไม่ได้ตัดสินใจเกิดเอง

ถาม: หลายคนคงเคยสงสัยว่า ทำไมจักขุวิญญาณวิบาก จึงมีเจตสิกเกิดร่วมแค่ 7 ดวง ซึ่งไม่เท่ากับกุสลเจตนา หรือ อกุสลเจตนา ที่เป็นนานักขณิกกัมมปัจจัยของตัวเองเลย?

ตอบว่า: จักขุวิญญาณวิบาก มีเจตสิกเกิดร่วมแค่ 7 ดวง เพราะเป็นจิตที่ไม่ได้แม้กระทั่งจะตัดสินใจเกิดด้วยอธิโมกขเจตสิก. แต่เกิดเพราะถูกรูปารมณ์  นานักขณิกกัมมปัจจัย และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง "กัมมชจักขุนทรีย์" บังคับให้เกิด ไม่ได้ตัดสินใจเกิดเอง เพราะไม่มีกระทั้งอธิโมกขเจตสิก ที่จะตัดสินใจยกสัมปยุตธรรม ควรญสัมปยุตธรรมไว้กับรูปารมณ์.

ยังไม่นับรวมว่า อกุสลเจตสิก เป็นวิสภาคะของวิบากปัจจัย, กุศลเจตสิกต้องได้อนันตรูปนิสสยปัจจัยจากโวฐัพพนะ/มโนทวาราวัชชนะ เป็นต้น ซึ่งจักขุวิญญาณล้วนบกพร่องปัจจัยมากมายเหล่านั้น.

แล้วอย่างนี้จะให้กุสลเจตสิก หรือ อกุสลเจตสิก มาเกิดร่วมกับจักขุวิญญาณได้ยังไง, จริงไหมครับ?

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

รับตอบปัญหาธรรมะ ตามพระไตรปิฏก อรรถกถา ฏีกา
ท่านสอบถาม/แสดงความคิดเห็น/บอกข้อบกพร่องของบทความได้ที่ facebook: ตอบปัญหาธรรมะลึกซึ้ง หรือ ช่องตอบกลับข้างล่างนี้.