มโน-อายตนะ คือ วิญญาณธาตุ 7 ในธาตุ 18 เพราะจักขุวิญญาณธาตุเป็นต้น ทั้ง 7 เป็นทวารของมโนวิญญาณธาตุ (วิญญาณทางมโนทวาร ใน ทวาร 6).
จักขุวิญญาณธาตุ แปลว่า ธาตุที่รับรู้ที่ตา ฉันใด, มโนวิญญาณธาตุ ก็แปลว่า ธาตุที่รับรู้ที่มโน ฉันนั้น คือ ธาตุที่รับรู้ที่จักขุมโน โสตมโน ฆานมโน ชิวหามโน กายมโน และ ถ้าจักขุมโน ไม่เกิดรับรู้สีทางจักขุทวาร มโนวิญญาณก็จะไม่สามารถรับรู้สีนั้นได้เช่นกัน.